Werken na rouw vraagt om erkenning, ruimte en steun

08 november 2023

De discussie over rouwverlof houdt politiek en werkend Nederland al een tijdje bezig. Begrijpelijk, aangezien het verlies van een dierbare flinke impact heeft, zowel persoonlijk als voor de organisatie waarin iemand werkzaam is. Medewerkers die uitvallen door rouw zijn gemiddeld 219 dagen uit het arbeidsproces. Dat blijkt uit cijfers van arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare, beide onderdeel van HumanTotalCare en gezamenlijk werkzaam voor circa 1 miljoen werknemers. Geef medewerkers ruimte om te rouwen en zorg dat zij zich gehoord en gesteund voelen, adviseren de arbodiensten. Dat verlaagt de drempel voor terugkeer naar werk.

Erkenning en gelijke ruimte

De manier waarop iemand rouwt en omgaat met werk tijdens het rouwproces verschilt per persoon. “In alle gevallen is het belangrijk om te erkennen dat rouw een geaccepteerde reden is om je werk even niet te hoeven doen”, licht Jurriaan Penders, bedrijfsarts en directeur medische zaken bij HumanCapitalCare toe. “Dat kan door rouwverlof wettelijk te regelen. Zo zorg je dat die ruimte er voor iedereen is als dat nodig is”.

Baat bij werk

Maar verlof of ziekmelden is niet voor iedereen de oplossing. Mensen die rouwen kunnen juist ook baat hebben bij werk. Penders: “Werk geeft rouwende werknemers structuur, zingeving en ook afleiding in het rouwproces. Vooral als zij zich hierin gehoord en gesteund voelen door de leidinggevende en collega’s. Dat maakt de drempel voor terugkeer naar het werk lager. Het is belangrijk dat je met elkaar in gesprek bent en onderzoekt wat iemand nodig heeft.”

Langdurend verzuim door rouw

Rouw is geen ziekte, maar het kan er wel degelijk voor zorgen dat iemand niet of verminderd in staat is om zijn werk te doen. Het kost tijd om betekenis te geven aan het verlies van een naaste en om je te leren aanpassen aan de nieuwe situatie. Ga je hier niet goed mee om, dan kan rouw langdurend ziekteverzuim veroorzaken. Uit de cijfers van medewerkers die langdurig uitvallen en bij de bedrijfsarts komen, blijkt dat het gemiddeld aantal dagen verzuim door rouw is gestegen naar 219 dagen (ten opzichte van 183 dagen in 2019).

Opvang en ondersteuning

Bij verlies van een dierbare spelen naast emotionele belasting vaak ook allerlei praktische problemen mee, zoals opvang van kinderen of het moeten leeghalen van een huis. En soms is er al een lange tijd van mantelzorg aan voorafgegaan, waardoor er naast het rouwen ook sprake is van langdurige overbelasting. Penders: “We zien dat medewerkers die gedurende een rouwproces langdurig afwezig zijn van het werk, vaak aangeven dat zij onvoldoende steun en begeleiding op het werk ervaren. En hoe langer iemand weg is van het werk, hoe hoger de drempel is om weer terug te keren. Ruimte om zonder bezwaar de tijd te kunnen nemen die je nodig hebt, een helpende hand en luisterend oor is dus in ieders belang om de terugkeer naar werk zo laagdrempelig mogelijk te maken.”

Deskundige hulp

Welke vorm van hulp nodig is voor een rouwende werknemer verschilt per persoon. “Zorg in ieder geval dat deskundige hulp beschikbaar is”, benadrukt Penders. “Met goede rouwbegeleiding kun je de duur van het verzuim verkorten of zelfs voorkomen dat iemand uitvalt.” Een bedrijfsmaatschappelijk werker, die via een arbodienst direct in te zetten is, kan hierbij helpen. Ook kan een bedrijfsmaatschappelijk werker advies geven aan leidinggevenden over hoe je het gesprek kunt aangaan over rouw en hoe je invulling kunt geven aan de nodige aandacht en zorg. Penders: “Vanuit bedrijfseconomisch perspectief, maar vooral ook vanuit sociaal werkgeverschap is het van belang dat ieder bedrijf aandacht heeft voor het begeleiden van medewerkers in rouw. Ook als dat niet wettelijk geregeld is”.